Openlucht performances, workshops & artist talks over de klimaatstrijd

Bio

Esther van der Heijden (1993) onderzoekt hoe klimaatverandering oceanen, rivieren en andere wateren beïnvloedt, evenals de levens – menselijk en niet-menselijk – die ermee verweven zijn. Haar werk komt voort uit onderzoek en samenwerking met wetenschappers, historici en ecologen, en verbindt persoonlijke verhalen met bredere ecologische veranderingen. Dit onderzoek vertaalt zij naar installaties waarin film, sculptuur, kostuum en performance samenkomen in gelaagde composities.

Over de performance
Hoe heeft de bodem van Op ’t Rentelen, een plateau in het Bunderbos bij Bunde, zich door de jaren heen ontwikkeld, en welke processen hebben haar gevormd? In deze performance, ontwikkeld in samenwerking met Bodine Sutorius, volgen we de sporen van menselijk handelen in het landschap en de veranderingen die daaruit voortkomen. Een collage van performance, geluid, sculptuur en kostuum onderzoekt de spanningen tussen optimistische interventies en onbedoelde gevolgen, tussen economische en ecologische prioriteiten, en tussen de veerkracht en kwetsbaarheid van de natuur in de context van menselijke blunders.

Bio
Frauke Berg (1965) is beeldend kunstenaar en experimenteel muzikant. Ze maakt tekeningen, radiowerken, digitale animaties, installaties en performances over de relatie tussen geluidskunst en beeldende kunst, en over menselijke verbondenheid in de openbare ruimte.

Oliver Gather (1963) is beeldend kunstenaar en curator. Hij houdt zich bezig met de relatie tussen mensen en hun leefomgeving. In zijn projecten ontwikkelt hij samen met bewoners nieuwe perspectieven op vertrouwde omgevingen en gewoonten – van het creëren van een mobiel kampeerterrein tot het onderzoeken van hondenuitlaatroutes.

Over de performance
Soil Patches* / Bodenflecken onderzoekt de heterogene stukken landschap (patches) rondom Bunde: de boomgaard, de snelweg, het productiebos, de stortplaats en de luchthaven. Met een PET-fles en instappers, een camera en microfoons, verschuift het werk ons rechtopstaande, menselijke perspectief, naar een blik “vanuit de grond.” De resulterende films en geluiden worden teruggegeven aan de bodem en gepresenteerd op kleine stations langs het pad.

Meer weten?
Rondom Op ‘t Rentelen komen verschillende stukken landschappen (patches) samen. Binnen een kleine straal liggen verschillende gebruiksvormen naast elkaar: boomgaard, snelweg, productiebos, stortplaats en luchthaven. Samen vormen ze het bonte en gefragmenteerde landschap van de omgeving.

In Soil Patches* / Bodenflecken gaan we – opzettelijk onhandig en tastend – op zoek naar andere manieren om deze omgeving te beschrijven. We verleggen het perspectief van een buitenstaander die naar het landschap kijkt, naar eentje dat uit de bodem tevoorschijn komt.  We gaan kijken vanuit de bodem. De bodem kijkt op en ziet zichzelf: planten, gras, asfalt en lucht. Maar ze ziet ook de stuntelige mens die hen probeert te begrijpen met een PET-fles en instappers met ingebouwde camera’s en microfoons.

De blik die we innemen gaat in tegen onze normale afstand en controle van het landschap. Het werk is gebaseerd op het concept ‘staying with the trouble’ van filosoof Donna Haraway. Het nodigt nieuwe manieren van denken en verbeelden uit. Het omarmt onzekerheid en denkt vanuit een verstrengeling van de wereld, lichaam en technologie. 

Eenvoudige antwoorden over onze relatie met het landschap zal je hier niet vinden. Met twee linkerhanden onderzoeken we niet ondanks, maar dankzij onze beperkingen als mens. Wat onbruikbaar lijkt, maken we vruchtbaar als vorm van speculatieve vertelling en verbeelding.

*Patchy Anthropocene (2019): Anna Lowenhaupt Tsing describes patches as “structured units within a sur-rounding matrix, characterized by discontinuity and heterogeneity” (Tsing, Mathews, Bubandt 2019, Current Anthropology Supplement 20)